Meva, poliz mahsulotlari va ularning ikkilamchi mahsulotlaridan kukun olish texnologiyasi
Meva, poliz mahsulotlari va ularni qayta ishlashda hosil bo'ladigan ikkilamchi mahsulotlar(po'stloq, sedra, siqma)dan oziq-ovqat mahsulotlarida qo'llaniladigan kukun olinadi. Mazkur kukunlar oziq ovqat mahsulotlari retseptida to'ldiruvchi, aromatizator, bo'yoq, shirinlashtirgich, stabilizator va boshqa qo'shimchalar sifatida qo'llanilishi mumkin.
Loyihaning Asosiy Maqsadi:
Loyihaning asosiy maqsadi — meva va poliz mahsulotlarini qayta ishlash natijasida hosil bo‘ladigan barcha resurslardan samarali foydalanib, ulardan kukun shaklidagi qo‘shimchalar yaratishdir. Bu qo‘shimchalar oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarishda keng ko‘lamda qo‘llaniladi.
Texnologiyaning Ishlash Jarayoni:
Xomashyoni yig‘ish va tayyorlash:
- Meva va poliz mahsulotlari (olma, anor, qovoq, tarvuz, qovun va boshqalar) hamda ularning qayta ishlash jarayonida hosil bo‘lgan ikkilamchi mahsulotlari (meva po‘stlog‘i, sedra, siqma) yig‘iladi va ajratib olinadi.
- Po‘stlog‘, siqma kabi qismlar ayniqsa foydali moddalarga boy bo‘lganligi uchun qayta ishlashda asosiy xomashyo sifatida foydalaniladi.
Quritish:
- Xomashyo tayyorlangandan keyin ularni quritish jarayoni amalga oshiriladi. Quritishning asosiy maqsadi xomashyoning namlik darajasini pasaytirishdir, bu esa uni keyinchalik maydalab kukun holatiga keltirishni osonlashtiradi.
- Quritish jarayoni turli usullarda amalga oshirilishi mumkin: infraqizil, vakuumli, havoda yoki zamonaviy muzlatib quritish texnologiyalari qo‘llaniladi.
Maydalash va kukun olish:
- Quritilgan mahsulotlar maxsus uskunalarda maydalab, kukun holiga keltiriladi. Bu jarayon mahsulotning tabiiy rangi, hidi va ta’mini saqlab qolish uchun nazorat ostida o‘tkaziladi.
- Natijada olinadigan kukun juda mayda zarrachalarga ega bo‘lib, keyingi texnologik jarayonlarga tayyor bo‘ladi.
Qo‘llanish imkoniyatlariga moslash:
- Olingan kukunlarning xossalari va kimyoviy tarkibi (vitaminlar, minerallar, antioksidantlar) oziq-ovqat mahsulotlarida qo‘llanishi uchun moslab o‘rganiladi.
- Kukunlar oziq-ovqat mahsulotlariga qo‘shimcha sifatida ishlatilishi mumkin bo‘lgan sifatlar: to‘ldiruvchi, aromatizator, bo‘yoq, shirinlashtirgich, stabilizator va boshqa xususiyatlarni ta’minlaydi.
Kukunlarning Oziq-Ovqat Sanoatidagi Qo‘llanishi:
- To‘ldiruvchi sifatida:
- Kukunlar tayyor mahsulotlarning umumiy massasini oshirish, ularning energetik qiymatini boyitish uchun ishlatil
TOSHKENT KIMYO - TEXNOLOGIYA INSTITUTI
Toshkent sh., 100011, Navoiy ko‘chasi, 32