“In-vitro” laboratoriyasini tashkil qilish va golubika, mevali daraxt va uy o‘simliklarni ko‘paytirish
Loyiha
doirasida O'zbekistonda golubika, mevali, dekorativ va uy o'simliklarni
ko'paytirish bo'yicha in-vitro laboratoriyasini tashkil etish hamda mahalliy
bozorga gilos, yong'oq, payvand tagi, magnoliya va ko'plab manzarali
o'simliklarning istiqbolli navlari taklif etiladi.
In-vitro bu — sunʼiy
sharoitlarda probirkada, shisha idishlarda o’simliklarni o’stirishni nazarda
tutadi. Yaʼni, steril sharoitda, laboratoriya xonalarida o‘simliklarni shisha
idishlarda ko‘paytiriladi.
In-vitro laboratoriyasida
o‘simliklardan ajratilgan to‘qimalarni steril sharoitda, sunʼiy ozuqa
muhitlarda kulturalash (o‘suv nuqtalari, yon kurtaklaridan laboratoriya
sharoitida sterillab, maʼlum bir vaqtga sunʼiy ozuqa muhitlariga kiritish)
orqali biotexnologiyada qimmatli genotiplarni saqlash,
ko‘paytirish, ularning embriogenezini amalga oshirish
va ekish materiallarini sog‘lomlashtirish amalga oshiriladi.
- In-vitro laboratoriyasida
o‘simlik yetishtirishning ustunligi.
- Ushbu laboratoriyada o‘simlik yetishtirish orqali quyidagi natijalarga erishish mumkin:
- 1. Genetik jihatdan bir
xil o‘simliklarni ekiladi va ko‘paytiriladi;
2. Klonli mikroko‘paytirish
orqali bitta o‘simlikni bir necha ming donagacha ko‘paytiriladi;
3. O‘simlikni yuvenil
(urug‘dan chiqqan maysadan yoki vegetativ kurtakdan) davridan reproduktiv
davriga o‘tishini tezlashtiriladi;
4. Seleksion jarayonni
tezlashtirish uchun yaʼni o‘simlik navlarini yangilashda va katta miqdorda
ko’paytirish ishlarini amalga oshiriladi;
5. Laboratoriya sharoitida
bo‘lgani uchun mavsum tanlamasdan, istalgan faslda o‘simliklarni ko‘paytirish
mumkin;
6. Ko‘paytirish koefitsenti
judayam yuqori. O‘tchil o‘simliklarda 104-105; ninabargli o‘simliklar uchun
-104 gacha ko‘paytirish imkoni bor.
7. O‘stirish jarayonini
avtomatlashtirish va o‘simliklar o‘sishi uchun zarur bo‘lgan maydonlarni
qisqartirish imkoniyatlari va h.k.