Meva va poliz mahsulotlarining ikkilamchi mahsulotlaridan kukun olish texnologiyasi
Meva,
poliz mahsulotlari va ularni qayta ishlashda hosil bo‘ladigan ikkilamchi mahsulotlar(po'stloq, sedra,
siqma)dan oziq-ovqat mahsulotlarida qo'llaniladigan kukun olinadi. Mazkur
kukunlar oziq ovqat mahsulotlari retseptida to'ldiruvchi, aromatizator, bo‘yoq,
shirinlashtirgich, stabilizator va boshqa qo'shimchalar sifatida qo'llanilishi
mumkin.
Loyihaning
asosiy maqsadi:
Meva va poliz mahsulotlarini qayta ishlash natijasida
hosil bo‘ladigan barcha resurslardan samarali foydalanib, ulardan kukun
shaklidagi qo‘shimchalar yaratishdir. Bu qo‘shimchalar oziq-ovqat mahsulotlari
ishlab chiqarishda keng ko‘lamda qo‘llaniladi.
Texnologiyaning
ishlash jarayoni:
Xomashyoni
yig‘ish va tayyorlash:
Meva va poliz mahsulotlari (olma, anor, qovoq,
tarvuz, qovun va boshqalar) hamda ularning qayta ishlash jarayonida hosil
bo‘lgan ikkilamchi mahsulotlari (meva po‘stlog‘i, sedra, siqma) yig‘iladi va
ajratib olinadi.
Po‘stlog‘, siqma kabi qismlar ayniqsa foydali
moddalarga boy bo‘lganligi uchun qayta ishlashda asosiy xomashyo sifatida
foydalaniladi.
Quritish:
Xomashyo tayyorlangandan keyin ularni quritish
jarayoni amalga oshiriladi. Quritishning asosiy maqsadi xomashyoning namlik
darajasini pasaytirishdir, bu esa uni keyinchalik maydalab kukun holatiga
keltirishni osonlashtiradi. Quritish jarayoni turli usullarda amalga
oshirilishi mumkin: infraqizil, vakuumli, havoda yoki zamonaviy muzlatib
quritish texnologiyalari qo‘llaniladi.
Maydalash
va kukun olish:
Quritilgan mahsulotlar maxsus uskunalarda maydalab,
kukun holiga keltiriladi. Bu jarayon mahsulotning tabiiy rangi, hidi va ta’mini
saqlab qolish uchun nazorat ostida o‘tkaziladi. Natijada olinadigan kukun juda
mayda zarrachalarga ega bo‘lib, keyingi texnologik jarayonlarga tayyor bo‘ladi.
Qo‘llanish
imkoniyatlariga moslash:
Olingan kukunlarning xossalari va kimyoviy tarkibi
(vitaminlar, minerallar, antioksidantlar) oziq-ovqat mahsulotlarida qo‘llanishi
uchun moslab o‘rganiladi.
Kukunlar oziq-ovqat mahsulotlariga qo‘shimcha
sifatida ishlatilishi mumkin bo‘lgan sifatlar: to‘ldiruvchi, aromatizator,
bo‘yoq, shirinlashtirgich, stabilizator va boshqa xususiyatlarni ta’minlaydi.
Kukunlarning
oziq-ovqat sanoatidagi qo‘llanishi:
To‘ldiruvchi
sifatida:
Kukunlar tayyor mahsulotlarning umumiy massasini
oshirish, ularning energetik qiymatini boyitish uchun ishlatiladi.